Modlitwa na czasy ostateczne

Zamiast przedmowy

Nie ma modlitwy bez Wiary, ponieważ ... „Wiara jest aktem rozumu, przyjmującego prawdę Bożą z nakazu woli, poruszonej łaską przez Boga” Św. Tomasz z Akwinu; Największy Święty wśród naukowców; Największy Naukowiec wśród świętych. „Credere est actus intellectus assentientis veritati divinae ex imperio voluntatis a Deo motae per gratium” Summa theologiae, II-II,2,9.
„Modlicie się, a nie otrzymujecie, bo się źle modlicie, starając się jedynie o zaspokojenie swych żądz”. BT, Jk. 4:3 „Na modlitwie nie bądźcie gadatliwi jak poganie. Oni myślą, że przez wzgląd na swe wielomówstwo będą wysłuchani”. BT, Mt. 6:7
Jezus do św. Siostry Faustyny: „W jakimkolwiek dusza jest stanie, powinna się modlić. Musi się modlić dusza czysta i piękna, bo inaczej utraciłaby swą piękność; modlić się musi dusza dążąca do tej czystości, bo inaczej nie doszłaby do niej; modlić się musi dusza dopiero co nawrócona, bo inaczej upadłaby z powrotem; modlić się musi dusza grzeszna, pogrążona w grzechu, aby mogła powstać. I nie ma duszy, która by nie była obowiązana do modlitwy, bo wszelka łaska spływa przez modlitwę” (Dz. 146). „Modlitwa duszy pokornej i miłującej rozbraja zagniewanie Ojca mojego i ściąga błogosławieństw morze” (Dz. 320). „Napisz to: nim przyjdę jako Sędzia sprawiedliwy, przychodzę wpierw jako Król miłosierdzia. Nim nadejdzie dzień sprawiedliwy, będzie dany ludziom znak na niebie taki. Zgaśnie wszelkie światło na niebie i będzie wielka ciemność po całej ziemi. Wtenczas ukaże się znak krzyża na niebie, a z otworów, gdzie były ręce i nogi przebite Zbawiciela, [będą] wychodziły wielkie światła, które przez jakiś czas będą oświecać ziemię. Będzie to na krótki czas przed dniem ostatecznym” (Dz. 83).
„[...] wielu ludzi nie zostało świętymi, tak jak i wielu pisarzy czy poetów nie zostało dobrymi pisarzami czy poetami, ponieważ ich poezja nie była na ich miarę. Byli tylko naśladowcami. Tak samo jest z modlitwą. Ona musi być czymś naszym, czymś bardzo osobistym. Nie możemy się modlić zamiast kogoś”. O. Jan Mirosław Bereza
„Jak wielką przestrzeń kryje w sobie ludzkie serce, skoro wypełnić ją może tylko Bóg!” św. Jan Paweł II, 7. pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, Homilia ze «Statio Orbis» na zakończenie 46. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego, (p.6.), Wrocław 1997

Jacek Salij OP:
Poszukiwania w wierze:
Żyjemy w czasach ostatecznych

Prolog

Wzruszenie 1

Wzruszenie 2

Wzruszenie 3

Wzruszenie 4

Wzruszenie 5

Wzruszenie 6

Wzruszenie 7

Epilog

Bibliografia:

BT - Biblia Tysiąclecia, wydanie trzecie poprawione, Wydawnictwo PALLOTTINUM, Poznań - Warszawa 1980. Dz. - Dzienniczek siostry Marii Faustyny Kowalskiej, Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, Kraków 1987. KKK - Katechizm Kościoła Katolickiego, II wydanie poprawione, PALLOTTINUM, Poznań 2002. Madonna Płacząca - wybór i opracowanie Ks. Ryszard Ukleja, Piła 1992. Szatan istnieje naprawdę - P. Bonifacius Günther CCD, Wydawnictwo Arka, Wrocław 1991. Święty Augustyn. Wyznania – tłumaczenie Zygmunt Kubiak, Wydawnictwo Znak, Kraków 2001. Święty Tomasz z Akwinu, Suma Teologiczna, tom 15, Wiara i Nadzieja (2-2. 1-22) - przekład o. Pius Bełch OP, Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas”, Polska 1966.

Źródła internetowe:

[A] - Jacek Salij OP: Poszukiwania w wierze (www.mateusz.pl/ksiazki/js-pww). [B] - Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv: O Maryi nigdy dość, ale poprawnie (www.mateusz.pl/ksiazki/dszp/dszp-05-napiorkowski.htm). [C] - Internetowa Biblia 2000 (www.biblia.net.pl).

Przypisy i komentarze:

^1|◀ Chciwość — jeden z siedmiu grzechów głównych, tj. takich wad, które rodzą inne grzechy i inne wady (KKK 1866 oraz BT, Mk. 7:21-23, 1 Tm. 6:10).
^2|◀ Zazdrość — jeden z siedmiu grzechów głównych, tj. takich wad, które rodzą inne grzechy i inne wady (KKK 1866 oraz BT, Prz. 3:31, 24:1, 24:19, Syr. 9:11, 30:24, Mk. 7:21-23, Ga. 5:20-21, Jk. 3:13-14, 4:1-2).
^3|◀ Gniew — jeden z siedmiu grzechów głównych, tj. takich wad, które rodzą inne grzechy i inne wady (KKK 1866 oraz BT, Mdr. 18:22, Syr. 1:22, 27:30, 30:24, Iz. 66:14, Jr. 23:19, Ba. 4:25, Jan. 3:36, Rz. 1:18, Ef. 4:31, Kol. 3:8, Ap. 15:1).
^4|◀ KKK 1385, 1435, 1458, 1480, 1700. BT, Dz. 24:16, Rz. 9:1, 1 Kor. 4:4, Tt. 1:15, 1 Ptr. 3:16.
^5|◀ Kierat siedmioramienny — siedem grzechów głównych: pycha, chciwość, zazdrość, gniew, nieczystość, łakomstwo, lenistwo lub znużenie duchowe (KKK 1866).
^6|◀ Nieczystość — jeden z siedmiu grzechów głównych, tj. takich wad, które rodzą inne grzechy i inne wady (KKK 1866 oraz BT, Syr. 23:13, Ez. 36:29, 39:24, Rz. 6:19, 2 Kor. 12:21, Ga. 5:19-21, Kol. 3:5, 1 Tes. 4:7).
^7|◀ Łakomstwo — nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu; jeden z siedmiu grzechów głównych, tj. takich wad, które rodzą inne grzechy i inne wady (KKK 1866 oraz BT, Syr. 31:16-21, 31:28, 37:30-31).
^8|◀ Lenistwo — jeden z siedmiu grzechów głównych, tj. takich wad, które rodzą inne grzechy i inne wady (KKK 1866 oraz BT, Prz. 6:6, 6:9, 10:4, 10:26, 12:27, 13:4, 15:19, 19:15, 19:24, 20:4, 22:13, 26:13-16, Syr. 4:29).
^9|◀ Pycha — jeden z siedmiu grzechów głównych, tj. takich wad, które rodzą inne grzechy i inne wady (KKK 1866 oraz BT, Syr. 3:26-29).
^10|◀ Wiara, Nadzieja, Miłość — trzy cnoty boskie, z których największa jest miłość (BT, 1 Kor. 13:13 oraz KKK 150).
^11|◀ Zdrój Betesdy — hebrajska nazwa sadzawki Owczej w dawnej Jerozolimie (BT, Jan. 5:2); inne nazwy: Betsata, Bezeta, Betsaida.
^12|◀ BT, Mk. 7:14-23.
^13|◀ BT, Łk. 4:113.
^14|◀ Pokora — zaleta moralna, przeciwieństwo pychy (BT, Prz. 15:33, 18:12, Syr. 13:20). W odniesieniu do postawy Maryi podczas Zwiastowania — uległość, uniżoność (KKK 724).
^15|◀ Puklerz – dawniej potoczna nazwa tarczy.
^16|◀ U progu dziejów miało miejsce potężne starcie między dobrem a złem (BT, Ap. 12:7-10) i choć według pierwotnego planu Bóg wyznaczył św. Michałowi inną rolę do spełnienia, to jednak wierność i porywające męstwo uczyniły go Heroldem Bożej Chwały i wyniosły go na piedestał godności w miejsce zbuntowanego Lucyfera. Święty Michał Archanioł jest wzorem dusz dążących do doskonałości, dusz czystych i ofiarnych, zamiłowanych w modlitwie, zatopionych w Bogu. Z cnót Archanioła najbardziej urzekającą jest pokora. Lucyfer upadł przez pychę, a św. Michał zatriumfował dzięki swej pokorze. Im wyższe dostojeństwo pokornego, tym piękniejszym blaskiem jaśnieje jego cnota. Hołdem uwielbienia Boga, aktem miłości i głębokiej pokory jest hasło św. Michała: „Któż jak Bóg!”. Nie lada odwagi potrzeba było ze strony Archanioła, by przeciwstawić się mniemaniu największego, najświatlejszego, najsławniejszego z aniołów (Lucyfera), że nie godzi się aniołom korzyć przed człowieczeństwem wcielonego Syna Bożego. Święty Michał musiał więc oprzeć się całym legionom duchów zbuntowanych. Musiał skupić przy sobie duchy posłuszne i pokorne jak on sam, pociągnąć za sobą wahających się, bo i tacy niewątpliwie byli. Zadanie to wymagało dzielności, śmiałości, stanowczości, mocy ducha, żarliwości oraz cierpliwości, słowem — odwagi. Za to, że wydał bitwę zbuntowanym aniołom i ją wygrał, Bóg wyniósł go do godności najwyższego Archanioła i Księcia wszystkich dusz w niebie [5|◀].
^17|◀ Bóg jest jeden co do natury, substancji oraz istoty (KKK 200), lecz w trzech Osobach: Ojciec Wszechmogący, Jego jedyny Syn i Duch Święty — Trójca Święta (KKK 233). Trójca Święta jest jednością. Nie wyznajemy trzech bogów, ale jednego Boga jako Trójcę współistotową. Osoby Boskie nie dzielą między siebie jedynej Boskości, ale każda z nich jest całym Bogiem (KKK 253). Jedność Boska jest trynitarna (KKK 254). Dz. 357-358, 361.
^18|◀ BT, Hymn o miłości, 1 Kor. 13:1-13, Syr. 18:8-14.
^19|◀ BT, Rdz. 1:27.
^20|◀ BT, Syr. 17:6. Dz. 374.
^21|◀ BT, Upadek pierwszych ludzi, Rdz. 3:1-24.
^22|◀ Niepokalana — tytuł zarezerwowany dla Maryi, Matki Jezusa Chrystusa, którą Bóg stworzył bez grzechu pierworodnego jako „pełną łaski” (BT, Łk. 1:28 oraz KKK 490, 2177, 2853).
^23|◀ BT, Łk. 1:38.
^24|◀ BT, Łk. 1:42.
^25|◀ BT, Łk. 2:35.
^26|◀ Szkaplerz Karmelitański — sukienny naszyjnik lub medalik z wizerunkiem Serca Pana Jezusa (z jednej strony) i Matki Bożej Szkaplerznej (z drugiej strony), który swą historią sięga XII wieku.
Duchowi synowie Proroka Eliasza prowadzili życie modlitwy na Górze Karmel w Palestynie. Nazywali się Braćmi Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel. Z powodu prześladowań Karmelici musieli opuścić Ziemię Świętą. Udali się najpierw na Sycylię, a potem do Francji i Anglii. W Europie napotkali jednak liczne trudności, które mogły doprowadzić nawet do kasacji Zakonu. Największym niebezpieczeństwem okazał się dekret Soboru Laterańskiego IV (1215 r.) zabraniający zakładania nowych zakonów. Dokument ten nie uznawał także istnienia tych zakonów, które nie były oparte na jednej z klasycznych, oficjalnie zaaprobowanych przez Kościół reguł.
W Anglii szczególną świątobliwością wsławił się św. Szymon Stock. Kiedy dostrzegł niebezpieczeństwa grożące Zakonowi, błagał Najświętszą Dziewicę o pomoc. W nocy z 15 na 16 lipca 1251 roku ujrzał Najświętszą Maryję Pannę w otoczeniu Aniołów, która podała mu Szkaplerz koloru brązowego. Usłyszał wtedy te słowa Maryi: „Przyjmij najmilszy synu Szkaplerz twego Zakonu jako znak mego braterstwa, przyjmij dla ciebie i wszystkich Karmelitów. Kto w nim umrze, nie zazna ognia piekielnego. Oto znak zbawienia, ratunek w niebezpieczeństwach, przymierze pokoju i wiecznego zobowiązania”. Interwencja Maryi okazała się skuteczna. Nie tylko nie rozwiązano Zakonu, ale jeszcze przed swoją śmiercią Szymon Stock mógł bez przeszkód, zaopatrzony w listy polecające papieża, zakładać nowe klasztory: w Brukseli, w Liege, w Malines, w Gandawie, w Utrechcie, w Szkocji i Irlandii.
W XIV wieku Najświętsza Maryja Panna ukazała się papieżowi Janowi XXII i poleciła szczególną opiekę nad „Jej Zakonem Karmelitańskim”. Obiecała obfite łaski i zbawienie należącym do Zakonu, którzy wiernie wypełniają swe śluby, a także należącym do Bractwa Szkaplerznego, którzy zachowają cnotę czystości według swego stanu i modlą się za Kościół. W końcu obiecała wszystkim nadzwyczajną łaskę, znaną pod nazwą „przywileju sobotniego”: „Ja, ich Matka, w pierwszą sobotę po ich śmierci, wyzwolę ich z czyśćca i zawiodę na górę życia wiecznego”.
Stolica Apostolska zaliczyła Szkaplerz do sakramentaliów. Swą władzą potwierdziła przywileje Szkaplerza, opierając ich skuteczność na modlitwach całego Kościoła. Szkaplerz, obok Różańca, stał się jednym z podstawowych nabożeństw maryjnych.
^27|◀ BT, Jan. 19:26-27.
^28|◀ Jasna Góra — sanktuarium maryjne w Częstochowie, duchowa stolica Polski, od ponad 600 lat centrum kultu maryjnego w Polsce, obejmujące kościół i zespół budowli klasztoru obronnego zakonu Paulinów. W jednej z kaplic klasztornych, od 1384 roku znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej Częstochowskiej zwanej również Czarną Madonną, która słynie z licznych uzdrowień i nawróceń wśród pątników z całego świata.
^29|◀ Fatima – miasto w środkowej Portugalii, w dystrykcie Santarm, miejsce cudownych objawień Matki Bożej, które rozpoczęły się 13 maja 1917 roku jako znak czasów ostatecznych. 13 października 1917 roku w okolicy Cova da Iria zgromadziło się ok. 70 tys. pielgrzymów, którzy stali się świadkami cudu uznanego przez Kościół katolicki w 1930 roku. Wówczas rozpoczęto budowę ogromnego sanktuarium.
Podczas tych objawień Maryja przekazała trójce dzieci (Franciszkowi, Hiacyncie i Łucji) Orędzia, Modlitwy oraz Obietnice, które nazywane są Przepowiednią Fatimską. Treść części trzeciej, zwanej Trzecią Tajemnicą Fatimską, do dziś nie została ujawniona ludzkości i jest przechowywana w Watykanie jako świadectwo siostry Łucji – Karmelitanki z jednego z portugalskich zgromadzeń zakonnych.
Do głównych wątków objawień fatimskich należą wezwanie ludzkości do:
• modlitwy różańcowej,
• nawrócenia przez pokutę i zadośćuczynienie za grzechy,
• ożywienia kultu Niepokalanego Serca Maryi,
• poświęcenia Kościoła i świata (zwłaszcza Rosji) przez Ojca Świętego Jej Niepokalanemu Sercu.
^30|◀ Lourdes — miasto w południowo-zachodniej Francji, w departamencie Hautes-Pyrénées, u podnóża Pirenejów, nad rzeką Gave de Pau. Ośrodek kultu religijnego katolików (kult maryjny) i pielgrzymek (ok. 4 mln. pielgrzymów rocznie) do groty Massabielle, miejsca objawienia się w 1858 roku Matki Bożej Bernadecie Soubirous i cudownych uzdrowień.
Święta Bernadetta Soubirous (1844-1879) była zakonnicą francuską ze Zgromadzenia Sióstr Miłości. Od 11 lutego 1858 roku, jako pasterka, doznawała w grocie Massabielle objawień Matki Bożej, których prawdziwość potwierdził papież Pius IX.
^31|◀ Licheń – jedno z najsłynniejszych sanktuariów maryjnych w Polsce (10 km od Konina), miejsce cudownego objawienia Najświętszej Maryi Panny Licheńskiej pasterzowi Mikołajowi Sikatce, który w roku 1850 pasł bydło w pobliżu Jej obrazu zawieszonego przez Tomasza Kłossowskiego na starej sośnie w pobliskiej puszczy grąblińskiej (1836).
W swoim orędziu Matka Boża wzywała do nawrócenia, zerwania z pijaństwem i rozpustą. Zachęcała wszystkich do odmawiania różańca, przypominała o obowiązku świętowania niedzieli. Kapłanów prosiła o odprawianie Mszy św. przebłagalnych. Żądała przeniesienia Jej wizerunku na miejsce godniejsze. Obiecywała ratunek od śmierci tym, którzy w czasie epidemii, będącej słuszną karą Bożą za brak poprawy grzeszników, modlić się będą gorąco przed Jej obrazem. Przepowiadała też powstanie świątyni i klasztoru w Licheniu, skąd płynąć będzie szeroko Jej chwała.
W 1949 roku parafię licheńską objęło Zgromadzenie Księży Marianów, odbudowując ze zniszczeń wojennych klasztor znany dziś dzięki tzw. Golgocie Licheńskiej i budowanej od 22 czerwca 1994 roku Bazylice pod wezwaniem Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski, która jest czczona w cudownym wizerunku znajdującym się jeszcze w starym kościele.
^32|◀ Obory – Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej, klasztor karmelitański i kościół z XVII wieku na Ziemi Dobrzyńskiej.
W ołtarzu głównym znajduje się cudowna Pieta Oborska tj. rzeźba powstała w ostatnich latach XIV lub na początku XV wieku, która do kościoła przybyła wraz z karmelitami w 1605 roku. 18 lipca 1976 roku Cudowna Figura została ozdobiona papieskimi koronami przez Prymasa Tysiąclecia kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Jeden z bocznych ołtarzy poświęcony jest Matce Bożej Szkaplerznej. W środkowej jego części znajduje się kopia neapolitańskiej Madonny del Carmine przywieziona z Poznania w 1719 roku. Obraz ten czasem jest zasłaniany sto lat młodszą zasuwą z wizerunkiem Niepokalanie Poczętej.
^33|◀ KKK 60, 62.
„Objawienia maryjne pełnią funkcję dzwonka alarmowego. Budzą ze snu. Wstrząsają. Dla wielu nie są konieczne, dla licznych — pożyteczne, dla niektórych — zbawienne. W rozumienie Objawienia przyniesionego przez Jezusa Chrystusa wnoszą akcenty, niekiedy bardzo mocne. Dwa miejsca ewangelicznego orędzia zaznaczyły swoimi akcentami: potrzebę pokuty i zapowiedź rychłego przyjścia Pana” [B|◀].
^34|◀ W 1656 roku Król Polski Jan II Kazimierz ogłosił Matkę Bożą Częstochowską Królową Polski w hołdzie za Jej cudowny wkład w obronę klasztoru jasnogórskiego przed Szwedami. Z okazji 300 rocznicy ślubów Jana Kazimierza, w 1956 roku z inicjatywy internowanego wówczas w Komańczy kardynała Stefana Wyszyńskiego zostały złożone Jasnogórskie Śluby Narodu (akt przyrzeczeń episkopatu i wiernych), w których nasza Ojczyzna ponownie została oddana pod opiekę Najświętszej Maryi Pannie.
^35|◀ "Bogurodzica" — to najstarsza polska pieśń religijna pełniąca w Średniowieczu rolę hymnu państwowego. Jej najdawniejszy przekaz pochodzi z 1407 roku, ale czas powstania jest sporny. Analiza tekstu, budowy stroficznej i języka pozwala stwierdzić, że pochodzi ona z XIII w. Treścią pierwszej strofy jest modlitwa do Matki Boskiej o wstawiennictwo do Jej Syna. W drugiej natomiast strofie podmiot zbiorowy zwraca się do Chrystusa, aby przez wzgląd na Jana Chrzciciela zapewnił ludziom pobożne (dostatnie) życie na ziemi i zbawienie wieczne po śmierci: "A na świecie zbożny pobyt / Po żywocie rajski przebyt".
^36|◀ BT, Jan. 1:1, 2 Tes. 2:15.
^37|◀ BT, Hymn o miłości, 1 Kor. 13:1-13.
^38|◀ BT, Jan. 16:1.
^39|◀ Różaniec Łez — sznur modlitewny składający się z 7 części po 7 pereł każda; zamiast krzyżyka jest medalik z wizerunkiem Madonny Płaczącej i napisem: „Matko Bolesna, Twoje łzy zniweczą panowanie piekła” (na jednej stronie) oraz wizerunkiem Jezusa uwięzionego z wezwaniem: „Przez Twoją Boską cierpliwość, o Jezu uwięziony, zachowaj świat od grożącego mu chaosu” (po drugiej stronie).
8 marca 1930 roku w Campinas (Brazylia) siostrze Amelii (współzałożycielce Instytutu Misjonarek Jezusa Ukrzyżowanego) ukazała się Matka Boża w fioletowej szacie, niebieskim płaszczu z białym welonem na głowie, z różańcem w ręku, mówiąc: „To jest Różaniec moich Łez. Mój Syn pragnie mnie przez ten różaniec szczególnie uczcić, a także chętnie udzielić wszelkich łask, o które będzie się Go prosić ze względu na moje łzy. Różaniec ten ma służyć nawróceniu grzeszników ..., przez niego szatan będzie pokonany i panowanie piekła zniszczone” [4|◀].
^40|◀ KKK 60, 62.
„Dobroć Matki to odbicie dobroci Syna. Przez macierzyństwo Maryi promienieje ojcostwo i macierzyństwo Boże; przez Serce Matki — Serce Zbawiciela; przez miłość Maryi — bezmiar miłości Boga bogatego w miłosierdzie i niewyrażalna miłość naszego Odkupiciela. Przez Nią Bóg, nasz Ojciec, nasza Matka, nasz Oblubieniec, nasz Przyjaciel ... objawia nam macierzyńską twarz swej wielokształtnej miłości” [B|◀].
^41|◀ Betlejem — miejsce narodzin Jezusa (BT, Mt. 2:1-6, Łk. 2:4-7, 2:15-16, Jan. 7:42).
^42|◀ BT, Jan. 10:11.
^43|◀ BT, Jan. 14:6.
^44|◀ BT, Jan. 6:48. Dz. 356.
^45|◀ Dz. 47, 327, 570.
^46|◀ BT, Łk. 23:46, Jan. 16:5, 19:28, 19:30. Dz. 324.
“I nie jest oczywiście tak, żeby Przedwiecznemu Ojcu była potrzebna śmierć Umiłowanego Syna albo żeby znajdował On upodobanie w Jego męce, w tym, że została przelana Jego krew. Ojciec Przedwieczny znajduje upodobanie nie w męce Umiłowanego Syna, ale w nieskończonej miłości, jaką Ten zachował dla Niego nawet na krzyżu. Męka zaś Jego, krew i śmierć są świadectwem i znakiem tej miłości. Można powiedzieć tak: Syna Bożego zabiliśmy naszymi grzechami. Tym jednak, co się istotnie dokonało na krzyżu, jest nieskończona miłość, z jaką Chrystus przeszedł przez swoją mękę. To właśnie miłość sprawiła, że męka Chrystusa stała się ofiarą, mającą moc przemienić nas w przyjaciół Bożych, i że zyskała wartość ofiary ponadczasowej, równoważącej ponadobficie ból Przedwiecznego Ojca z powodu naszych grzechów. Więcej: ta Ofiara usuwa ból Przedwiecznego Ojca, bo dzięki niej my naprawdę do Niego wracamy” [A|◀].
^47|◀ KKK 430.
^48|◀ BT, Jan. 14:2-3.
^49|◀ Przybytek Najwyższego — centrum kultu Mojżeszowego, w którym specjalna kotara oddzielała Miejsce Święte od Najświętszego z Arką Przymierza; w rozdarciu zasłony tradycja chrześcijańska dopatruje się symbolicznego zniesienia kultu Mojżeszowego i otwarcia przez Jezusa wstępu do przybytku mesjańskiego (BT, Mt. 27:51).
^50|◀ Dz. 187, 299.
^51|◀ Przymierze — układ w zasadzie dwustronny: między Bogiem i ludźmi, z tym, że przeważa w nim miłosierna inicjatywa Boga; zawierał je Bóg w Starym Testamencie kilkukrotnie: z Noem, z Abrahamem (przypieczętowane krwią ofiary i krwią własną Abrahama), wreszcie z całym Izraelem pod Synajem (przypieczętowane krwią cielców). To ostatnie zobowiązywało cały naród do wierności Jahwe i poświęcało Żydów na wyłączną własność Boga. Dla proroków stanowiło ono rękojmię niewzruszonej wierności Jahwe wobec niewiernej oblubienicy, Izraela. Równocześnie było ono podstawą odnowienia na przyszłość związku osłabionego przez tę niewierność. Odnowienie to miało charakter Nowego Przymierza, trwałego, bo wiecznego. Nowe Przymierze zawarte przez Boga z Jego ludem, z Kościołem, przypieczętowane zostało krwią samego Jezusa Chrystusa, który jest poręczycielem i arcykapłanem tego Przymierza (KKK 204, 292, 577).
^52|◀ KKK 295, 1323, 1608, 1781, 1829, 2100. BT, Wj. 33:19, Lb. 15:31, Pwt. 13:18, 2 Sm. 2:6, Tb. 3:2, Tb. 12:8, Ps. 6:5, Ps. 30:9, Ps. 79:8, Ps. 107:8, Mdr. 3:9, Syr. 18:13, Mi. 7:18, Łk. 10:37, Ef. 2:4, Kol. 3:12, Jk. 2:3, 2 Jn. 1:3. Dz. 83, 95, 206, 282, 294, 299-301, 367, 379, 699.
^53|◀ Anielskie Chóry — grupy aniołów, czyli nieśmiertelnych stworzeń duchowych, które otaczają Boga i jemu służą (KKK 326, 328-336); tworzą je: Serafini, Cherubini, Trony, Potęgi, Moce, Panowania, Księstwa.
^54|◀ Surma — dawny instrument muzyczny pochodzenia azjatyckiego; aerofon stroikowy o donośnym brzmieniu; w Europie używany był od średniowiecza głównie jako instrument wojskowy lub w kapelach janczarskich.
^55|◀ Dz. 83, 320.
^56|◀ Cherubin (Cherub) — zapożyczona z języka akkadyjskiego nazwa bóstw drugorzędnych; w Piśmie Świętym określa klasę bytów duchowych — aniołów bliskich Boga. Ich wyobrażenia zdobiły przybytek i Arkę Przymierza, przypominając obecność Boga [1|◀].
^57|◀ Magnificat — rodzaj hymnu pochwalnego, wysławiającego wielkie dzieła Boga (BT, Łk. 1:46).
^58|◀ Mesjasz (Pomazaniec) — w Starym Testamencie termin ten określał królów, najwyższych kapłanów oraz wybrane postacie, zwłaszcza niektórych patriarchów i proroków. W ostatnich czasach przed naszą erą zaczęto oczekiwanego Zbawcę nazywać „Pomazańcem”, łącząc z Nim cechy króla, kapłana i proroka. Nowy Testament stwierdza, że jest Nim Jezus — nazywa Go „Chrystusem”. Tytuł ten jest greckim odpowiednikiem hebrajskiego „Pomazaniec” [1|◀].
^59|◀ BT, Rdz. 3:15, Ap. 12:13.
^60|◀ Dary siedmiorakie — Siedem Darów Ducha Świętego: Mądrość, Rozum, Rada, Męstwo, Umiejętność, Pobożność, Bojaźń Boża. Dary, przez które podtrzymywane jest życie moralne chrześcijan. Są one trwałymi dyspozycjami czyniącymi człowieka uległym, by szedł za poruszeniami Ducha Świętego (KKK 1830).
^61|◀ BT, Jan. 14:16, 26.
^62|◀ Mądrość (według św. Augustyna) to właściwa miara duszy [6|◀]. Zaleta moralna szeroko komentowana w Pięcioksięgu, np. BT, Mdr. 1:4, 3:15, 4:9, 6:12, 7:15, 7:24, 8:5, 8:17, 9:4, 10:9, Syr. 1:1, 1:27, 4:11, 6:22, 11:1, 19:20.
^63|◀ Rozum (według św. Tomasza) to czynny intelekt ujęty w funkcji rozumowania jako myślowego dyskursu od przesłanek do wniosków. Zaleta moralna szeroko komentowana w Pięcioksięgu, np. BT, Ba. 3:14, Syr. 1:24, 3:13, 17:7, 22:11, 39:9, 51:20.
^64|◀ BT, Syr. 37:7, Iz. 11:1-2.
^65|◀ BT, Iz. 11:1-2.
^66|◀ BT, 1 Krl. 3:11-12, Prz. 14:24, Mdr. 7:16, Dn. 1:17, 1 Kor. 12:8, 2 Kor. 6:6.
^67|◀ BT, 1 Tm. 3:16.
^68|◀ BT, Iz. 11:1-2, Syr. 2:7-17, 32:14-24, 40:26-27.
^69|◀ Dz. 1513.
^70|◀ BT, Mt. 16:24, Mk. 8:34, Łk. 9:23.
^71|◀ BT, Łk. 22:60-62.
^72|◀ Tabor — stroma góra o wysokości 550 m n. p. m. leżąca na Nizinie Jizreel; miejsce, gdzie Barak zgromadził wojska w czasach Sędziów (BT, Sdz. 4, Ps. 89:12, Oz. 5:1); Góra Przemienienia Pańskiego (BT, Mt. 17:1-8, Mk. 9:2, Łk. 9:28-29).
^73|◀ Golgota — miejsce męczeńskiej śmierci Jezusa Chrystusa (BT, Mt. 27:33, Mk. 15:22, Jan. 19:17).
^74|◀ Góra Błogosławieństw — miejsce, w którym Jezus wygłosił słynne Kazanie na Górze uchodzące do dziś za kodeks moralności chrześcijańskiej (BT, Mt. 5:1-11, Łk. 6:17-49). „Nowa” moralność polega na wypełnieniu duchem miłości dawnej litery Prawa (BT, Mt. 5:17).
^75|◀ BT, Mt. 11:29-30.
^76|◀ BT, Mt. 12:50, Mk. 3:35, Łk. 8:21.
^77|◀ BT, Mt. 28:20.

Prawa autorskie

---

© 2007-23 LuxDei

---

Zawartość witryny LuxDei ma status NON PROFIT co oznacza, że została udostępniona bezinteresownie i może być nieodpłatnie wykorzystywana przez Internautów zgodnie z warunkami prawnymi licencji otwartej oraz z właściwą konstrukcją prawa cytatu. Nie wolno jednak w żaden sposób zniekształcać zarówno prozy, jak i poezji, która jest autorskim dorobkiem anonimowego twórcy [mr].
Autor nie rości sobie żadnych praw do tekstów źródłowych, tłumaczeń (w tym plików PDF i MP3) oraz innych materiałów archiwalnych: audio/video, z których korzystał m.in. przez Internet/YT. Prawa do nich zachowują właściwe wydawnictwa i osoby.
Autor wyraża zgodę na bezpłatne kopiowanie, m.in., jego wierszy, aforyzmów i opracowań tematycznych pod warunkiem przesłania informacji zwrotnej (kontakt z autorem) dotyczącej faktu wykorzystania jego dorobku edytorskiego/twórczego.